Οδός Άλκη Καμπανού: Το συλλογικό τραύμα μιας γειτονιάς

«Ήταν ένα δικό μας παιδί»

Τρία χρόνια τώρα, κάθε φορά που ανηφορίζω την οδό Πλαστήρα στη Χαριλάου, στο πρώτο στενό που συναντώ αυτόματα στρίβω πάντα το κεφάλι δεξιά. Είναι η οδός Άλκη Καμπανού.

Λουλούδια, φωτογραφίες, κεράκια. Είναι πάντα εκεί. Στη μνήμη του Άλκη Καμπανού, του 19χρονου που τη μια στιγμή καθόταν με τους φίλους του στα σκαλοπάτια μιας πολυκατοικίας, και την άλλη πέθαινε από ακατάσχετη αιμορραγία, θύμα τυφλού οπαδικού χτυπήματος.

Αναρωτιέμαι πώς νιώθει σήμερα η γειτονιά, οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες της περιοχής, που βίωσαν την αγριότητα της δολοφονίας και ζουν έκτοτε με το συλλογικό τραύμα.

«Άλκη ζεις»

Ανεβαίνω για πρώτη φορά τα σκαλοπάτια. Με έναν κόμπο στο στήθος. Στην είσοδο της πολυκατοικίας, με κόκκινα γράμματα σε μαύρο φόντο, το σύνθημα «Άλκη ζεις».

Τα κεράκια στο εκκλησάκι πάντοτε αναμμένα. Γύρω, φρέσκα λουλούδια, ζωγραφιές και φωτογραφίες του Άλκη.

Στον ακριβώς απέναντι τοίχο, στο 4ο Γυμνάσιο Χαριλάου, ένα μεγάλο mural με το πρόσωπό του, μια πρωτοβουλία που πήραν οι φίλοι του και η οποία υλοποιήθηκε από τους street artists Karma και Bzks.

Ο Karma, προτού ακόμη επικοινωνήσουν μαζί του, είχε ήδη σκεφτεί το ίδιο mural. Τον είχε κυριεύσει η λύπη, αλλά και ο θυμός και ήθελε να δράσει.

«Να μείνει η μνήμη του Άλκη ζωντανή. Να εξαλειφθούν ο διχασμός και η οπαδική βία», είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει.

Δισταγμός και φόβος

Οι άνθρωποι στη γειτονιά συζητάνε για το θέμα, αλλά ελάχιστοι θέλουν να φωτογραφηθούν και να δώσουν ονοματεπώνυμα. Διστάζουν, φοβούνται.

Μια νεαρή υπάλληλος, η οποία άρχισε να εργάζεται στη γειτονιά ένα χρόνο μετά τη δολοφονία, μου λέει ότι τον πρώτο καιρό δυσκολευόταν πολύ να βλέπει τις φωτογραφίες.

Με την εικόνα του Άλκη καθημερινά μπροστά της, αυτό που σημειώνει είναι η ανάγκη να σταματήσει ο οπαδισμός. Και υπενθυμίζει όλο και πιο συχνά στο νεότερο αδερφό της να μην εμπλακεί ποτέ σε τέτοιες ιστορίες.

Δεν βλέπουν όλοι θετικά την εικόνα που έχει το σημείο. Η υπενθύμιση της βιαιότητας και της δολοφονίας ενός παιδιού, σαφώς δεν είναι κάτι που το διαχειρίζεται κάποιος εύκολα.

Ορισμένοι θα προτιμούσαν να υπήρχε μια πλάκα στη μνήμη του. Χωρίς τις φωτογραφίες, που σε αναγκάζουν να «κοιτάξεις» στα μάτια τον Άλκη. Να αναμετρηθείς με τυχόν δικές σου ευθύνες…

«Πάντα υπάρχει ο Άλκης εδώ και πάντα θα υπάρχει. Όταν πήραμε το μαγαζί, ένα χρόνο μετά το θάνατό του, θέλαμε να φτιάξουμε κάτι για παιδιά. Να ακούγονται παιδικές φωνές…», λέει η Παναγιώτα, ιδιοκτήτρια του καταστήματος στη γειτονιά.

Το τραύμα μπορεί να ενώσει

Οι παιδικές φωνές στη γειτονιά είναι πράγματι πολλές, αφού στο δρόμο βρίσκεται το 79ο Δημοτικό Σχολείο και το 4ο Γυμνάσιο Χαριλάου.

«Μας ενδιαφέρει πολύ η ευαισθητοποίηση των παιδιών. Να μάθουν ότι η διαφορετικότητα πρέπει να γίνεται σεβαστή», λέει ο διευθυντής του Δημοτικού, Θανάσης Βοσνιάκος. Ο ίδιος θα ήθελε να αποτελέσει το σχολείο φορέα υλοποίησης κάποιας δράσης της γειτονιάς για πιο συστηματική αντιμετώπιση της οπαδικής βίας.

Εξάλλου, με βάση και τη διεθνή βιβλιογραφία, είναι σαφές ότι η ανθεκτικότητα μιας γειτονιάς μπορεί να είναι μια απόδειξη της δύναμης των κατοίκων της. Οι άνθρωποι συχνά μπροστά στο τραύμα, ενώνονται για να ανακτήσουν την αίσθηση ασφάλειας, αλληλεγγύης και κοινής ταυτότητας.

Το δημοτικό σχολείο διοργάνωσε τους προηγούμενους μήνες διαγωνισμό ζωγραφικής με θέμα τον φανατισμό στον αθλητισμό, συμμετείχε στη διαδρομή των 5 χλμ στην επέτειο της δολοφονίας και οργάνωσε φιλικούς αγώνες με άλλα σχολεία.

«Σχεδόν κανείς δεν επιζητά τη λήθη στη γειτονιά. Ευτυχώς, τόσο το Δημοτικό όσο και το Γυμνάσιο εδώ είναι σύμμαχοι», λέει η Πέρη Κουράκλη, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 79ου Δημοτικού.

Η επίσημη τελετή μετονομασίας του δρόμου από Θεόδωρου Γαζή σε Άλκη Καμπανού πραγματοποιήθηκε από την αρμόδια αρχή του Δήμου Θεσσαλονίκης στις 14 Μαρτίου 2023.

«Και ο Γαζής ήταν μια σπουδαία προσωπικότητα, αλλά πρέπει να δίνουμε παραδείγματα στα παιδιά. Να αλλάξει η νοοτροπία του οπαδισμού», λέει η κυρία Χαρά, η οποία ζει στην περιοχή από τη δεκαετία του ’70.

Ο πατέρας και ο κολλητός του Άλκη

«Η θυσία του Άλκη ας αποτελέσει ένα νέο ξεκίνημα για τον αθλητισμό μας, με λιγότερη βία», είχε δηλώσει τότε ο πατέρας του 19χρονου, Αριστείδης Καμπανός. Ο ίδιος, όπως λένε κάτοικοι της γειτονιάς, επισκέπτεται τακτικά το σημείο. Συνήθως απογευματινές ώρες, διακριτικά, για να μην τραβάει τα βλέμματα…

Καθημερινά επισκέπτεται το μνημείο και ο κολλητός φίλος του Άλκη.

«Αν σου μιλήσει για τη δολοφονία, θα βάλεις τα κλάματα», μου λέει μια γειτόνισσα για τον νεαρό, που δεν θέλησε ποτέ να μιλήσει δημόσια για τη φρίκη που έζησε εκείνο το βράδυ, όταν έχασε για πάντα τον αγαπημένο του φίλο.

«Έκανα πάνω από ένα χρόνο να περάσω από αυτό το σημείο. Με πονούσε πάρα πολύ», θυμάται η κυρία Χαρά, που κάνει σήμερα την πρωινή της βόλτα με την επί 40 χρόνια φίλη της Τζένη, συνταξιούχες πια και οι δύο. «Πρέπει να περνάμε όμως, για να θυμόμαστε το γεγονός», προσθέτει η κυρία Τζένη.

«Η ματιά του κολλά στη δική μου»

Συζητάμε μπροστά στο mural με το πρόσωπο του Άλκη. Η συγκίνηση στο πρόσωπό τους είναι έκδηλη. «Ακόμη και πριν από λίγες μέρες, στην επέτειο από τα τρία χρόνια, μαζευτήκαμε εδώ πολλοί άνθρωποι. Κλαίγαμε. Δεν μπορούμε να το ξεπεράσουμε εύκολα».

Η Πέρη Κουράκλη λέει ότι κάθε φορά που περνάει από το σημείο η ματιά της κολλά σε αυτή του Άλκη.

«Ήταν ένα δικό μας παιδί και ας μην τον γνωρίσαμε ποτέ. Αρκετοί γονείς φοβούνται για τα παιδιά τους μετά το συμβάν, όμως πολλοί άλλοι έχουν πεισμώσει. Πλέον μιλάμε περισσότερο στα παιδιά. Και εξηγούμε ότι ο αθλητισμός ενώνει, δεν σκοτώνει».

#TAGS