Ηλίας Μάστορας: Ο Θεσσαλονικιός που έφτιαξε την πρώτη μπάλα για τυφλά παιδιά
Η «μπάλα για όλους» κατέκτησε τον κόσμο και έχει βραβευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση
- Φανή Χαρίση
- Αρχείο Ηλία Μάστορα
- 17/6/2025
Ηλίας Μάστορας
Λένε πως αρκεί να δώσεις σε δυο παιδιά από διαφορετικές χώρες, που δεν γνωρίζονται και μιλούν άλλη γλώσσα, μια μπάλα ποδοσφαίρου, και η επόμενη εικόνα που θα αντικρίσεις είναι να παίζουν αμέριμνα με την μπάλα, αδιαφορώντας για τις διαφορές τους.
Σκεφτείτε τώρα ότι αυτά τα δύο παιδιά είναι τυφλά ή με σοβαρά προβλήματα όρασης. Πώς θα παίξουν με την μπάλα; Την απάντηση έχει δώσει ο Θεσσαλονικιός Ηλίας Μάστορας, που δημιούργησε την «μπάλα για όλους», η οποία δίνει τη δυνατότητα σε τυφλά παιδιά ανά τον κόσμο να απολαμβάνουν το ποδοσφαιρικό παιχνίδι.
Ο Ηλίας Μάστορας, 50 ετών, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Είναι προπονητής σκακιού και ιδιοκτήτης σκακιστικής ακαδημίας στο Πανόραμα, αλλά και εκπαιδευτής νέων σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
Όταν ήταν φοιτητής, τη δεκαετία του ’90, δίδασκε σκάκι στη Σχολή Τυφλών της πόλης. Μας λέει ότι εκείνη την εποχή υπήρχε ένα παγκόσμιο κίνημα για τη δημιουργία ενός νέου αθλήματος, του ποδοσφαίρου τυφλών.
«Στο ποδόσφαιρο τυφλών, τέσσερις τυφλοί ποδοσφαιριστές σκοράρουν σε τερματοφύλακα που βλέπει. Μετά την προπόνηση στο σκάκι στη Σχολή Τυφλών, κατέβαινα στην αυλή μαζί τους, και αναλάμβανα τον ρόλο του τερματοφύλακα. Μια φορά, οι τυφλοί ποδοσφαιριστές, αφού έχασαν από την ομάδα των Αθηνών, μου είπαν εντελώς αυθόρμητα: “Εμείς να αλλάξουμε δεν γίνεται, μπορούμε όμως να φέρουμε έναν καλύτερο τερματοφύλακα!” Κι έτσι έγινε» αφηγείται γελώντας ο κ. Μάστορας.
Έχοντας πλέον αγαπήσει το ποδόσφαιρο τυφλών, εξελίχθηκε μέσα από διάφορους ρόλους, φτάνοντας μάλιστα να διαιτητεύσει σε παγκόσμιες διοργανώσεις, όταν εντάχθηκε στα παραολυμπιακά αθλήματα. Στους Παραολυμπιακούς αγώνες του 2004 (Αθήνα), του 2008 (Πεκίνο), του 2016 (Ρίο) και του 2024 (Παρίσι) ήταν διεθνής υπεύθυνος για το άθλημα.
Από νέος αναζητούσε ένα όνειρο για να το κάνει πραγματικότητα. «Μου πήρε 20 χρόνια να συνειδητοποιήσω ότι αυτό το όνειρο ήταν να βοηθήσω να δημιουργηθεί μια μπάλα κατάλληλη για παιδιά με οπτική αναπηρία».
Το καλοκαίρι του 2016, στο στούντιο της Σχολής Τυφλών στη Θεσσαλονίκη, σε μια αφήγηση παραμυθιού που είχε γράψει ο ίδιος, συνάντησε ένα τυφλό παιδί, τον Λέανδρο.
«Ο Λέανδρος τότε ήταν 4 ετών, γεννήθηκε με όραση, την οποία όμως έχασε εξαιτίας ενός προβλήματος υγείας. Εκείνη την ημέρα ήταν η πρώτη του επίσκεψη στη Σχολή Τυφλών. Συμμετείχε στην αφήγηση του παραμυθιού, κι εγώ του έδωσα δώρο την μπάλα για τυφλούς ενηλίκους, η οποία ήταν η μόνη που υπήρχε τότε».
Εκείνη την ημέρα συνειδητοποίησε ότι ένα παιδί δεν μπορεί να παίξει με τόσο βαριά μπάλα, κι έτσι σκέφτηκε να δημιουργήσει μία νέα, ειδικά για παιδιά με οπτική αναπηρία.
«Ο Λέανδρος ήταν η έμπνευσή μου» τόνισε ο κ. Μάστορας, προσθέτοντας ότι ένα χρόνο μετά τη συνάντηση τους, το 2017, δημιούργησε την μπάλα για παιδιά με το μισό βάρος από αυτή των ενηλίκων. Ζυγίζει μόλις 250 γραμμάρια και είναι αρκετά μικρή ώστε να χωράει σε μια σχολική τσάντα. Στο εσωτερικό της, ειδικοί ηχητικοί μηχανισμοί με κουδούνια επιτρέπουν στα παιδιά να ακούνε την πορεία και να αναγνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τη θέση της μπαλας στο γήπεδο.
«Το 2017 ανακοινώσαμε ότι είναι η μοναδική πατενταρισμένη μπάλα, κι ότι δεν είναι προς πώληση, αλλά αποκλειστικά για δωρεά. Αυτή είναι και η μαγεία της παγκόσμιας καμπάνιας “μια μπάλα για όλους”».
Έως σήμερα έχουν δωρηθεί 21.500 μπάλες σε παιδιά. Η «μπάλα για όλους» σήμερα κουδουνίζει σε 215 χώρες και περιοχές του κόσμου και έχει βραβευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως η εμπνευστική αλλαγή στον τομέα της συμπερίληψης.
«Τα παιδιά με οπτική αναπηρία μπορούν να έχουν μαζί τους την μπάλα τους, όπως όλα τα παιδιά. Στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε υιοθετήσει την πολιτική της συμπερίληψης στην εκπαίδευση. Η μπάλα αυτή βοηθά στο να γίνει το δικαίωμα στην εκπαίδευση και στο παιχνίδι πραγματικότητα».
Διαβάστε επίσης
- Εύα Χατζηαντώνογλου
- Αλέξανδρος Λιτσαρδάκης
- Γιώργος Παπαδημητρίου
- Βασίλης Σερβετάς
