The Cleaningans

Εξορμήσαμε με τους «χούλιγκανς» της καθαριότητας σε ένα σχολείο της Καλαμαριάς

Είναι μέσα Νοέμβρη. Ο πρωινός ουρανός είναι καθαρός, και ο καιρός, όπως το συνηθίζει τα τελευταία χρόνια, ζεστός για την εποχή. Ένα τέταρτο πριν από τις 10, ο Παναγιώτης Μοσχίδης και ο Γιάννης Κούρκουλος με συναντούν φορτωμένοι με σακούλες, γάντια κι ένα επιδαπέδιο μπάνερ με τη σημαία της ομάδας, έξω από το 6ο ΓΕΛ Καλαμαριάς.

Είναι οι δύο νέοι που «τρέχουν» τους Cleaningans, την εθελοντική ομάδα καθαρισμού, που μέσα σε τέσσερα χρόνια έχει απομακρύνει τόνους σκουπιδιών από διάφορα σημεία της πόλης, προβάλλοντας τον εθελοντισμό και την προστασία του περιβάλλοντος. Ο Παναγιώτης είναι φοιτητής στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος και ο Γιάννης σπουδάζει Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία.

Η σημερινή δράση που τους έφερε στο λύκειο στην περιοχή της Αρετσούς προγραμματίστηκε έπειτα από πρόσκληση της προέδρου του 15μελούς συμβουλίου του σχολείου.

Γέννημα της καραντίνας

Οι Cleaningans δημιουργήθηκαν εν μέσω καραντίνας. Στις βόλτες του 18χρονου, τότε, Παναγιώτη με τους φίλους του στην Αρετσού ή στο πάρκο της γειτονιάς τους, στο Άλσος Νέας Κρήνης, τον ενοχλούσε που έβλεπε στους χώρους αναψυχής το πράσινο να χάνει τη μάχη με τα σκουπίδια.

«Μια μέρα είπα στους γονείς μου “θα κατέβω να καθαρίσω το πάρκο”» μου λέει. Δύο-τρεις γεμάτες σακούλες μετά, ανέβασε τα αποτελέσματα της εκκαθάρισης στο προφίλ του στο Instagram.

Πολύς κόσμος ανταποκρίθηκε με ενθαρρυντικά σχόλια. Το μικρόβιο δεν άργησε να εξαπλωθεί στους φίλους και την οικογένειά του, κι έπειτα από μερικές ακόμα άτυπες δράσεις, οι Cleaningans πήραν σάρκα και οστά τον Φεβρουάριο του 2021.

«Πρώτα βγήκε μόνος, μετά με τις ξαδέρφες του, μετά ακολούθησα κι εγώ. Ουσιαστικά την περίοδο εκείνη εμφανίστηκαν ταυτόχρονα ο κορονοϊός και ο “ιός” των Cleaningans» λέει ο Γιάννης.

Σαράντα μαθητές καθαρίζουν τον περίγυρο του σχολείου τους

Το κουδούνι χτυπάει και οι μαθητές ξεχύνονται στην αυλή για το διάλειμμα. Τα παιδιά πλησιάζουν τους δύο εθελοντές, γίνεται η καταμέτρηση, μοιράζονται γάντια και σακούλες. Συνολικά σαράντα μαθητές της Γ’ τάξης θα περάσουν την 3^η ώρα διδασκαλίας εκτός αίθουσας, για να καθαρίσουν την έκταση γύρω από το σχολείο τους.

Η Βίβιαν, η πρόεδρος του 15μελούς που προσκάλεσε την ομάδα, μου εξηγεί ενθουσιασμένη: «Σκέφτηκα πως είναι μια καλή αρχή για να αναπτύξουμε την περιβαλλοντική μας συνείδηση».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Παναγιώτης και ο Γιάννης περνούν σχολικές πύλες ως Cleaningans. Η δράση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια της ομάδας, το «Project #ΣχολECO», που έχει στόχο να ενημερώσει και ευαισθητοποιήσει μαθητές και μαθήτριες κάθε ηλικίας σε θέματα γύρω από τον εθελοντισμό και το περιβάλλον.

«Το να πετάξεις ένα σκουπίδι μπορεί να θεωρηθεί “μαγκιά” ενώ κάποιος μπορεί να ντραπεί να μαζέψει το σκουπίδι που πέταξε ο “μάγκας”. Ισχύει το ακριβώς αντίθετο! Αυτό πρέπει να αλλάξει, και μπορεί να γίνει μέσα από τέτοιου είδους δράσεις» μου περιγράφουν οι δύο εθελοντές.

Μία από τις πρώτες δράσεις τους ήταν στο 3^ο ΓΕΛ Καλαμαριάς, το σχολείο όπου φοίτησαν και οι ίδιοι, στη Νέα Κρήνη. Έκτοτε έχουν πραγματοποιήσει δεκάδες ακόμα. Πολλές φορές βγαίνουν να καθαρίσουν χωρίς επίσημο κάλεσμα, όποτε το επιτρέπουν οι συνθήκες ή όταν εντοπίζουν κάποιο σημείο με μεγάλη ρύπανση, μαζί με τα τακτικά μέλη της ομάδας — φίλοι και μέλη των οικογενειών τους οι περισσότεροι.

«Ο Παναγιώτης πέρσι εντόπισε στο γήπεδο της Κρήνης μπάζα σε δύσβατα σημεία, οπότε μαζευτήκαμε πέντε άτομα και πήγαμε να καθαρίσουμε» μου περιγράφουν μέλη της ομάδας, δείχνοντας εικόνες από τα μπάζα που καθάρισαν.

Στα social media η ανταπόκριση είναι ενθαρρυντική. «Σε κάθε δράση βλέπουμε καινούργιους ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους δεν έχουν ξανακάνει ποτέ κάτι παρόμοιο. Έχουμε όμως και σταθερούς εθελοντές, και αυτό είναι σημαντικό, ότι πολύς κόσμος επιστρέφει».

Από δράση της ομάδας μια Κυριακή τον περασμένο Νοέμβριο, στο Μικρό Έμβολο, την ακτή κάτω από το Κυβερνείο. Η συγκομιδή περιλάμβανε μεταξύ άλλων δύο καναπέδες και ένα ηλεκτρικό πατίνι.

Νέοι και οικογένειες

Οι εθελοντές είναι κυρίως νέοι, ηλικίας 20 έως 30 ετών, αλλά και πολλές οικογένειες. «Ένας από τους λόγους που φτιάξαμε την ομάδα ήταν για να μην ντρέπεται να βγει κάποιος μόνος του, αλλά να συμμετέχουν συλλογικά. Πολλοί μπορεί να σκέφτονται “πού να τρέχω τώρα μόνος”, αλλά όταν είναι 20 άτομα μαζί, τους είναι πιο εύκολο» λέει ο Γιάννης.

Αν και ξεκίνησαν από τη γειτονιά τους, την Καλαμαριά, έχουν πραγματοποιήσει δράσεις και σε πολλά άλλα σημεία της πόλης, όπως στο ρέμα της Υφανέτ στην Κάτω Τούμπα, ενώ σχεδιάζουν να κινηθούν και προς τα δυτικά της πόλης, στον Δήμο Παύλου Μελά. Η Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης παράγει σχεδόν 500.000 τόνους δημοτικών απορριμμάτων τον χρόνο.

Και καθώς το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα όρια της πόλης, η ομάδα έχει περάσει ήδη τα σύνορά της. «Εδώ και 2 χρόνια πάμε στη Χαλκιδική, στον Γλαρόκαβο, σε συνεννόηση με τον Δήμο Κασσάνδρας» αναφέρει ο Παναγιώτης. Τον περασμένο Οκτώβριο απομάκρυναν από την παραλία 10.000 λίτρα απορριμμάτων. Η ομάδα έχει φτάσει μέχρι και τις Πρέσπες, όπου φιλοξενήθηκε από την Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, πραγματοποιώντας δύο εκδρομές, για να καθαρίσουν δύσβατα σημεία.

Στόχος τους τώρα είναι να πάρει η ομάδα και νομική μορφή, που θα της δώσει το απαραίτητο κύρος και βαρύτητα, για να κάνει το παραπάνω βήμα: «Θέλουμε να εξελιχθεί σε μια περιβαλλοντική εθελοντική ομάδα με δράση σε όλη την Ελλάδα».

Αυτό όμως που κυρίως προσδοκούν είναι η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή, όχι μόνο στη δική τους ομάδα, αλλά γενικότερα.

«Πολύς κόσμος μπορεί να δει τη σελίδα μας, να πει “ωραία δράση” αλλά μέχρι εκεί. Ο εθελοντισμός όμως είναι κάτι ωραίο. Δηλώνει πως έχουμε ενεργούς πολίτες στην πόλη. Και ίσως θα είχαμε περισσότερους, αν όλοι οι Δήμοι αγκάλιαζαν λίγο περισσότερο δράσεις εθελοντισμού» λέει ο Παναγιώτης.

Οι Δήμοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν ποικιλοτρόπως: σε επίπεδο υλικών και εξοπλισμού, σε αυτό της προβολής, στην απομάκρυνση των σκουπιδιών που μαζεύουν οι εθελοντές.

Στο τέλος της ώρας, τα παιδιά του 6ου ΓΕΛ Καλαμαριάς έχουν πια «χτενίσει» το σημείο. Ο τελικός απολογισμός της εξόρμησης: 15 σακούλες απορριμμάτων των 50 λίτρων και 10 σακούλες των 150 λίτρων.

Στα ευρήματα των μαθητών περιλαμβάνονται μια λεκάνη τουαλέτας, μια σπασμένη τηλεόραση, ένα λάστιχο αυτοκινήτου, μια βαλίτσα, ένα φωτιστικό οροφής, σπασμένα παντζουρια και σίδερα. Το έπαθλο για τους νικητές που συγκέντρωσαν τα πιο περίεργα αντικείμενα είναι μια μπουγάτσα.

«Για εμάς η απραξία δεν είναι επιλογή»

Στις εξορμήσεις τους οι εθελοντές έχουν συναντήσει κάθε λογής περίεργα αντικείμενα: «Το πιο παράξενο που έχω βρει νομίζω είναι μια ταφόπλακα, στην ακτογραμμή της Καλαμαριάς» λέει ο Γιάννης.

Αυτό που συναντούν παντού είναι τενεκεδένια κουτάκια και πλαστικά μπουκάλια. Μετά το τέλος της δράσης, δείχνουν μερικά στους μαθητές. Κουτάκια με ελαφρώς ξεθωριασμένα χρώματα και γράμματα, από αναψυκτικά που δεν αναγνωρίζουν, που ενώ μετρούν δεκαετίες ζωής, ο χρόνος μοιάζει να μην τα έχει αγγίξει παρά ελάχιστα.

Ανάμεσά τους, μια πορτοκαλάδα του 2007, ένα αναψυκτικό του 2010, μια μπύρα του 2004. Το θέαμα προκαλεί απορία και στεναχώρια. Στην Καλαμαριά, οι Cleaningans επιστρέφουν συνέχεια σε σημεία που έχουν ήδη καθαρίσει ουκ ολίγες φορές.

Ο Παναγιώτης δεν πτοείται.

«Πολλοί λένε “μπράβο που το κάνεις, αλλά πάλι έτσι θα γίνει”. Όμως για εμάς η απραξία δεν είναι επιλογή».

The Cleaningans
Επικοινωνία:
thecleaningans@gmail.com,
https://www.facebook.com/thecleaningans

#TAGS

Εθελοντισμός Καλαμαριά Περιβάλλον Τοπικές πρωτοβουλίες