Τα Χριστούγεννα ως shopping therapy

Εννοώ πως υπήρχαν ακόμα, τότε, γιαγιάδες και μαμάδες παπαδιαμαντικές, που ετοίμαζαν επί μέρες στο σπίτι γλυκά, χριστουγεννιάτικα δέντρα μ’ ένα κλαδί, πήγαιναν στην εκκλησία και δεν αμφέβαλλαν για τίποτε, μεταδίδοντας την ευλάβεια και το δέος τους σε όλη την οικογένεια. Και τα κάλαντα, τότε, είχαν για μας κάποιο νόημα — τώρα ποιο παιδί θα βγει να «τα πει», να τραγουδήσει, για καμιά δεκαριά ευρώ; Ίσως μόνο κανένας πρόσφυγας — οι περισσότεροι Άη-Βασίληδες είναι ξένοι. Πιθανώς να τα πουν μερικά πιτσιρίκια από τις οικογένειες που τραβούν μεγάλη φτώχεια — όλα τα άλλα παιδιά, μάλλον τα περισσότερα, είναι σε κάποιο βαθμό διασφαλισμένα από χαρτζιλίκι, κινητά, κομπιούτερς, sms, smartphones, dvd και πάει λέγοντας.

Και ίσως υπάρχουν παιδιά που θα διαβάσουν το «Στο Χριστό, στο κάστρο», σε ebook. Η απόσταση μεγαλώνει. Πού πέφτει η Σκιάθος; Δύσκολο να πεις. Και πώς ένα παιδί, που πάντα έχει ανάγκη τον μύθο, την αφήγηση, το παραμύθι, το έξοχο διήγημα, θα συγκινηθεί αυτές τις μέρες; — ίσως με κάποιο δώρο πάλι, απ’ αυτά που παίρνει συνήθως και εύκολα, σίγουρα ηλεκτρονικό, σίγουρα σχετιζόμενο με την οθόνη του κομπιούτερ του. Θυμάμαι που έκανα δώρο σε ένα ανίψι μου, το οποίο είχε ήδη πάρει ένα σωρό απ’ αυτά, και το μόνο που το έκανε να συγκινηθεί είναι το αμπαλάζ, το διαφορετικό περιτύλιγμα του δώρου κι όχι το περιεχόμενο. Κράτησε το χαρτί και πέταξε το δώρο αμέσως σε μια γωνιά.

Ακόμα και τώρα, τις μέρες της κρίσης αυτά συμβαίνουν, γιατί η κουλτούρα της υπερεπάρκειας μας έχει ήδη διαποτίσει όλους και συνεχίζεται ως πτωχαλαζονεία.

Κι έπειτα, η γενιά μας, όπως λέει κι ο Ντίνος, τα αμφισβήτησε όλα, εκτός από τα γένια της, και τώρα έχει βρεθεί να αυτοσχεδιάζει εν κενώ και εν απογνώσει, μην έχοντας τίποτε να βάλει στη θέση των βαθύτερα απολεσθέντων. Προοδευτισμός της σακούλας. Άλμα στο Τίποτε. Σωτήρες του γλυκού νερού. Η συνέχεια έχει πάθει κατάγματα κοπώσεως, και ο καταναλωτισμός έχει αναχθεί καθεαυτός σε θρησκεία — όλα νοούνται ως αγορά, όλα νοούνται ως βιτρίνα, ως αντικείμενα που πρέπει να αποκτηθούν. Πήγαμε σε μια νέα μεταφυσική, χωρίς αγίους, χωρίς δέος, χωρίς τελετές, χωρίς γλυκύτητα. Διότι, η απόλαυση πάντα έχει σχέση με τον βαθμό στέρησης. Το πάθος τροφοδοτείται απ’ την απουσία. Η απόσταση πολλαπλασιάζει την επιθυμία. Και όταν όλα είναι λίγο-πολύ προσφερόμενα, τότε χάνουνε κάθε μύθο. Η χαρά κρατάει λίγες στιγμές, και ακολουθεί το κενό.