Οι Ινδοί που έπεσαν στο Μέτωπο της Θεσσαλονίκης

Ινδικό στρατιωτικό κοιμητήριο: ένα μοναδικό πολυθρησκευτικό μνημείο στη δυτική γωνιά της πόλης

1915. Ένας χρόνος έχει περάσει από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη Σερβία, η οποία αντιμετωπίζει συντονισμένη επίθεση από τις Κεντρικές Δυνάμεις της Γερμανίας, της Αυστροουγγαρίας και της Βουλγαρίας. Το Μέτωπο της Θεσσαλονίκης θα παραμείνει ενεργό μέχρι την παράδοση της Βουλγαρίας το 1918.

Στο διάστημα αυτό, οι Βρετανοί χάνουν περισσότερους από 10.000 άνδρες. Ανάμεσά τους βρίσκονται 520 στρατιώτες από την Ινδία, τότε ακόμα βρετανική αποικία. Προς τιμήν τους δημιουργήθηκε το Ινδικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο στον Δενδροπόταμο, κάτω από τις σημερινές ράγες των τρένων.

Στην είσοδο διαβάζεις: «Η γη όπου κείνται τα κοιμητήρια ταύτα φόρος ευγνωμοσύνης του ελληνικού λαού εδόθη προς αιώνιαν ανάπαυσιν των κατά τον πόλεμον 1914-1918 ενδόξως πεσόντων μαχητών των συμμαχικών στρατών. Τιμή και δόξα εις αυτούς».

Ένα μοναδικό πολυθρησκευτικό μνημείο

Το Ινδικό Κοιμητήριο Θεσσαλονίκης έχει ένα χαρακτηριστικό που το καθιστά μοναδικό ίσως στον κόσμο: σε αυτό συνυπάρχουν στρατιώτες τεσσάρων διαφορετικών θρησκειών — ινδουιστές, μουσουλμάνοι, σιχ και χριστιανοί. Ένα πραγματικό πολυθρησκευτικό μνημείο, κρυμμένο στη δυτική γωνιά της πόλης.

Στο Κοιμητήριο έχουν ταφεί 138 αναγνωρισμένοι Ινδοί στρατιώτες των αποικιακών δυνάμεων. Επιπλέον, υπάρχουν 162 ανώνυμοι τάφοι και ένα μνημείο προς τιμήν 220 στρατιωτών που αποτεφρώθηκαν, σύμφωνα με τις θρησκευτικές τους παραδόσεις.

«Αναρωτιέται κανείς αν γνώριζαν έστω σε ποιο µέρος της Γης βρίσκονταν όταν πέθαναν. Και είναι αμφίβολο αν ὔξεραν πολλοί από αυτούς γιατί πολεμούσαν οι ίδιοι ἤ τα συντάγµατά τους και για ποια ιδανικά πέθαναν» έγραφε η Ελένη Αμπατζή σε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα για το νεκροταφείο στην έντυπη έκδοση του Θεσσαλονικέων Πόλις.

Το κοιμητήριο, όπως και πολλά άλλα κοινοπολιτειακά πολεμικά μνημεία, σχεδιάστηκε από τον Σκωτσέζο αρχιτέκτονα σερ Ρόμπερτ Λόριμερ. Ο χώρος διαρθρώνεται σε δύο διακριτά τμήματα: το νότιο, όπου βρίσκονται οι τάφοι, και το βόρειο, όπου ανεγέρθηκε το ηρώο για τους αποτεφρωμένους συμπολεμιστές τους.

Το Ινδικό κοιμητήριο δεν ακολουθεί τη συμμετρική γεωμετρία άλλων κοινοπολιτειακών νεκροταφείων. Το οκτάγωνο ηρώο φέρει τα ονόματα των πεσόντων, ενώ ο περιβάλλων χώρος οριοθετείται από πέτρινο τοίχο.

Τον Οκτώβριο του 2010, σχεδόν έναν αιώνα μετά τη δημιουργία του, έγινε η πρώτη επίσημη επίσκεψη Σίχ στο νεκροταφείο. Οι λίθινες πλάκες στέκουν ακόμα εκεί, ανέγγιχτες από τον χρόνο, με χαραγμένα τα ονόματα των πεσόντων, τη θρησκεία και τις μονάδες τους. Σημασία έχει ο σεβασμός προς τη στρατιωτική θυσία, ανεξαρτήτως θρησκείας ή εθνικότητας.

#TAGS

Δενδροπόταμος Δημόσιος χώρος Δυτικές συνοικίες Ιστορία Ιστορικά μνημεία Μικρές ιστορίες